Gelijke lestijden in alle groepen

Tot 2006 moest in de onderbouwgroepen minimaal 880 uur worden lesgegeven en in de bovenbouw 1000 uur. In 2006 maakte een wijziging in de wet op de onderwijstijden het mogelijk het totaal van de verplichte onderwijstijd (7520 uur) gelijkelijk te verdelen over de 8 leerjaren (940 uur per leerjaar).
   Omdat het gelijktrekken van de lestijd vrijwel altijd alleen maar voordelen heeft, zijn sindsdien al veel scholen overgestapt op het gelijke lestijdenmodel. Hieronder lees je hoe je te werk gaat een lesrooster te maken dat het best aansluit bij jouw school.

945 á 950 lesuren is genoeg

Bij gelijke lestijden is een jaarlijkse onderwijstijd van 940 uur voldoende, maar omdat er gewoonlijk voor calamiteiten wat extra marge wordt aangehouden, hoeft een schooljaar in de praktijk niet meer dan 945 á 950 lesuren te tellen. 
   Omdat de maximale lestaak bij wtf 1,0 940 uur is, moet dan per voltijder 5 á 10 uur worden uitgeroosterd en vervangen. Om die twee lesdagen vervanging te voorkomen, kan binnen het team misschien worden afgesproken dat voltijders bijvoorbeeld 10 lesuren méér geven dan 940 uur, en deeltijders naar rato van hun aanstelling. Maar, zoals hierboven al gezegd, moet elke leerkracht met zo’n afspraak wel individueel akkoord gaan. Een rooster maken dat bij voorbaat van deze bereidheid uitgaat, is daarom dus misschien niet zo’n goed idee.

Een rooster maken dat elk jaar voldoende lesuren oplevert

   Het is dus verstandig je af te vragen aan welke criteria het rooster moet voldoen. Die criteria zijn bijvoorbeeld:

1. Een gelijke lestijd in alle groepen;
2. Om onnodige vervanging te voorkomen, niet meer uren dan de noodzakelijke onderwijstijd + marge van 945 á 950 uur;
3. Naast de losse feestdagen en echte studiedagen, zo min mogelijk losse vrije dagen.

Met behulp van de planner is het niet moeilijk een dergelijk lesrooster te maken
Ga daarvoor in de planner naar het eerste werkblad Lesurenberekening.

• Vul om te beginnen in rubriek A je huidige lestijden in;
• Kies in rubriek B je vakantieregio en controleer of het aantal weken van elke vakantie klopt. Heb je naast de vermelde vakanties elk jaar nog een andere vakantieweek, dan vul je deze in;
• Vul in rubriek C de losse feestdagen (inclusief eventuele tussenliggende dagen) in. Als koningsdag toevallig in een vakantie valt, vul je deze alsnog in op een willekeurige andere hele dag (zo voorkom je dat je jezelf rijk rekent en straks in andere jaren misschien uren tekort komt).
• Als je jaarlijks één of twee studiedagen wilt organiseren, vul je deze op willekeurige héle dagen in; liefst verspreid over het begin en einde van de week.
• Als je elk jaar een dag of dagdeel vóór of na bepaalde vakanties vrij geeft (bijvoorbeeld voor de voorjaars- of vóór de zomervakantie), dan vul je die in C of D in;
• Kijk nu of in A achter 29 en 30 september uren staan vermeld. Zo ja, vul dan in C een of twee willekeurige data in met dezelfde lesuren (zo voorkom je dat je in volgende ‘minder voordelige’ jaren uren tekort komt);

We hebben nu alle vakanties en vrije dagen ingevuld en zijn daarbij van het ‘onvoordeligste’ schooljaar uitgegaan. Boven rubriek A en in rubriek E zie je nu de gerealiseerde netto onderwijstijd op basis van je huidige schooltijden.

• Pas tenslotte in A de lestijden zo aan dat je (bij gelijke lestijden in alle groepen) rond een netto lestijd van ongeveer 945 á 950 uur uitkomt. In de meeste gevallen zul je dan uitkomen op een wekelijkse lestijd in alle groepen van 24:30 of 24:45 uur.

   Met dit lesrooster kun je er dan op rekenen dat je elk jaar een voldoende aantal marge-uren overhoudt. Maar omdat we zijn uitgegaan van het ‘onvoordeligste’ jaar, zul je in de meeste jaren wat méér marge-uren overhouden dan het hierboven minimaal berekende, want sommige feestdagen kunnen in vakanties vallen en 29 (schrikkeljaar) en 30 september kunnen op lesdagen vallen. Bij een gelijkblijvend les- en vakantierooster, zal de gerealiseerde onderwijstijd dus elk schooljaar enigszins variëren.